Gieo sạ có nhiều ưu điểm so với cấy lúa truyền thống như năng suất lúa cao, đảm bảo thời vụ. Tuy nhiên, sạ thủ công hoặc sạ hàng sử dụng công cụ gieo có một số hạn chế như hạt gieo dễ bị nổi trên mặt ruộng; chim chuột phá hoại; sạ không đều và chi phí nhân công vẫn ở mức cao…
Cơ giới hóa khâu gieo cấy của Việt Nam còn ở mức rất thấp. Các máy gieo sạ đang sử dụng phổ biến lại là các công cụ gieo sạ kéo tay, một số ít được liên hợp với máy kéo, năng suất thấp và nhất là không đảm bảo yêu cầu nông học. Trong khi đó, các nước tiên tiến trên thế giới đã sử dụng các máy gieo có năng suất và đảm bảo yêu cầu nông học cao. Cần có nghiên cứu về máy gieo sạ theo hàng kết hợp bón phân năng suất cao, đảm bảo độ đồng đều, hạt gieo có độ chìm trong bùn từ đó tăng khả năng nảy mầm, tránh chim chuột phá hoại, đảm bảo sự phát triển của cây non. Khâu bón phân được liên hợp với máy gieo đảm bảo sự đồng đều của phân bón lót, tiết kiệm chi phí phân bón, từ đó tiết kiệm chi phí sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế của sản xuất nông nghiệp. Xuất phát từ thực tế trên, TS. Nguyễn Thanh Hải và các cộng sự tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam thực hiện đề tài: “Nghiên cứu thiết kế, chế tạo máy gieo sạ lúa kết hợp bón phân theo hàng với sự trợ giúp của khí nén” trong thời gian từ năm 2019 đến năm 2021.
Đề tài nhằm thực hiện mục tiêu làm chủ thiết kế, quy trình công nghệ chế tạo máy gieo sạ lúa kết hợp bón phân theo hàng với sự trợ giúp của khí nén; và chế tạo máy gieo sạ lúa kết hợp bón phân theo hàng với sự trợ giúp của khí nén phù hợp với điều kiện canh tác lúa của Việt Nam.
Sau hai năm nghiên cứu, các tác giả đã thiết kế, chế tạo thành công máy gieo sạ lúa kết hợp bón phân theo hàng với sự trợ giúp của khí nén. Máy đã được khảo nghiệm thực tế có các thông số kỹ thuật sau: Kích thước phủ bì (D×R×C): 1500x5700x2183 mm;
- Số lượng hàng gieo: 24 hàng;
- Số hàng dúi phân: 12 hàng;
- Khoảng cách hàng gieo có thể điều chỉnh: 200-250 mm;
- Mật độ gieo sạ hạt: 100-150 hạt/m2;
- Độ sâu vùi hạt: 3-15mm;
- Mật độ bón phân: 60-70 viên phân/m2;
- Độ sâu viên phân: 10-30mm;
- Động lực liên hợp: Máy kéo L4508VN.
Mô hình sử dụng máy thực tế cho thấy, sử dụng máy gieo sạ kết hợp bón phân theo hàng đã mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt hơn hẳn sạ hàng và sạ lan. Tiền lãi thu được so với sạ thủ công (sạ lan) cao hơn 9.590.000 đồng/ha (tăng 47,4%) và so với sạ hàng tăng 15,4%.
Qui trình kỹ thuật canh tác lúa sử dụng máy gieo sạ kết hợp bón phân theo hàng với sự trợ giúp của khí nén có thể áp dụng cho canh tác giống lúa thuần theo phương thức sử dụng máy gieo sạ và bón phân theo hàng tại các tỉnh phía Bắc.
Kết quả nghiên cứu góp phần tăng năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất, đẩy mạnh phát triển cơ khí hóa nông nghiệp nông thôn. Các tác giả dự kiến tiếp tục nghiên cứu, cải tiến máy cho gọn, nhẹ và tích hợp thêm các chức năng khác như phun thuốc trừ cỏ, ốc bươu vàng...
Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 19964/2021) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.
N.P.D (NASATI)
