Trước bối cảnh ngày càng có nhiều lo ngại về an toàn và môi trường liên quan đến pin lithium-ion, Trung Quốc đã công bố quy định yêu cầu các hãng xe máy điện tham gia tích cực vào quá trình tái chế pin. Đây là một phần trong nỗ lực lớn hơn nhằm giải quyết các vấn đề ô nhiễm hóa chất và nguy cơ cháy nổ do xử lý pin không đúng cách.
Quy định do Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc (MIIT) công bố, các nhà sản xuất xe máy điện sẽ chịu trách nhiệm chính trong việc thu gom và tái chế pin đã qua sử dụng. Điều này bao gồm việc lập điểm thu gom và chuyển pin cho các đơn vị tái chế được cấp phép. Bộ cũng khuyến khích nhà sản xuất triển khai chương trình đổi pin, mua lại pin cũ với giá ưu đãi, hoặc cung cấp trợ giá để thúc đẩy người dùng nộp lại pin đã qua sử dụng.
Một nguồn tin trong ngành cho biết, thay vì xây dựng mạng lưới thu gom mới, các nhà sản xuất có thể tích hợp dịch vụ tái chế vào hệ thống bán lẻ hiện có, giúp tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả.
Hiện tại, Trung Quốc có khoảng 400 triệu xe máy điện lưu thông trên đường, trong đó 20% sử dụng pin lithium-ion – loại pin phổ biến trong ngành giao đồ ăn và chuyển phát nhanh. Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng tái chế còn thiếu hụt nghiêm trọng. Nhiều pin đã qua sử dụng bị xử lý bởi các đơn vị không phép, tháo lắp tùy tiện để bán lại hoặc lắp vào xe cũ, làm tăng nguy cơ cháy nổ.
Theo dữ liệu từ Cục Cứu hỏa và Cứu nạn Quốc gia Trung Quốc, trong tháng 10, các sự cố liên quan đến pin lithium chiếm 81,1% số vụ cháy do trục trặc pin. Điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tái chế và quản lý chặt chẽ loại pin này.
Nhằm cải thiện an toàn cho xe máy điện, Trung Quốc đã ban hành nhiều chính sách tập trung vào pin lithium-ion. Từ ngày 1/11, các yêu cầu an toàn mới đối với pin lithium đã có hiệu lực, bao gồm việc kiểm soát chất lượng và đảm bảo khả năng tái chế. Trước đó, vào ngày 30/4, MIIT đã đưa ra các chính sách ưu đãi cho nhà sản xuất đáp ứng đủ điều kiện. Ngoài ra, Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 24/8 đã triển khai chính sách đổi xe máy điện, khuyến khích người dùng đổi xe sử dụng pin lithium-ion cũ lấy phương tiện dùng pin axit chì – an toàn hơn nhưng có hiệu suất thấp hơn.
Không chỉ các nhà sản xuất, các nền tảng giao đồ ăn, dịch vụ xe máy điện dùng chung, và các doanh nghiệp cho thuê pin cũng phải chịu trách nhiệm quản lý tái chế pin đã qua sử dụng. Điều này nhằm đảm bảo mọi khâu trong vòng đời của pin đều được kiểm soát chặt chẽ, từ sản xuất đến tái chế.
Việc Trung Quốc thúc đẩy tái chế pin lithium-ion trong xe máy điện là bước đi quan trọng nhằm giải quyết các vấn đề về an toàn và môi trường. Tuy còn nhiều thách thức trong việc thực thi, nhưng với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, nhà sản xuất, và người tiêu dùng, quy định mới hứa hẹn sẽ tạo ra một hệ sinh thái bền vững hơn cho ngành xe máy điện, đồng thời bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường.
P.A.T (NASATI), theo IEA, 12/2024
