Một
nông dân ở xã Bình Phong Thạnh, huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An thường được
gọi với cái tên gần gũi là ông Hai Thủy, có nghề trồng nấm rơm, tình cờ
ông làm rơi một ít meo nấm lên trên đám lục bình khô được kéo lên bờ
kênh thì một thời gian sau thấy nấm rơm mọc lên từ đám lục bình này rất
nhanh, nấm khá lớn. Từ đó, ông tìm cách thử dùng gốc, rễ, thân, lá lục
bình để trồng nấm rơm và đã thành công.
1. Năng suất cao gấp 4
“Dùng
giá thể lục bình để trồng nấm rơm là phát hiện rất mới”. kỹ sư Phan
Phùng Sanh (Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật TPHCM) cho biết như
vậy sau khi chứng kiến tận mắt kỹ thuật trồng nấm của ông Hai Thủy. Theo
kỹ sư Phan Phùng Sanh, toàn bộ gốc, rễ, lá, thân lục bình phế liệu dùng
làm giá thể để trồng nấm rơm rất tốt bởi giữ được độ ẩm lâu, giảm công
tưới, tốn ít meo nấm hơn, chất lượng nấm ngon hơn, giòn hơn so với trồng
nấm rơm truyền thống, lại giàu dinh dưỡng, không độc tố... Qua thực tế
trồng nấm trên giá thể lục bình cho thấy năng suất nấm cao gấp 4 lần
trồng trên rơm, rạ bởi rễ lục bình có đến 16 dưỡng chất cần thiết cung
cấp cho cây trồng.
Kỹ
sư Sanh khuyên các nhà nông hãy bắt tay làm thử, chắc chắn sẽ thu hút
và giúp ích cho nhiều nhà nông khác làm theo, góp phần xóa đói, giảm
nghèo... vì lục bình có sẵn ở nông thôn, chỉ tốn công vớt, băm bèo... và
một ít tiền mua meo nấm. Trong khi đó, bã lục bình sau khi thu hoạch
nấm sẽ thành phân hữu cơ, dùng để bón cho các loại cây trồng, giảm phân
hóa học, làm tơi xốp đất... tạo được trái cây sạch do không có dư lượng
phân hóa học. Ngoài ra, bã lục bình còn có thể sản xuất phân hữu cơ vi
sinh vô cùng cần thiết cho nhà nông.
2. Cách trồng đơn giản
Vấn
đề đặt ra là cần chọn giống lục bình tốt, hình thành các vùng nguyên
liệu lục bình bền vững do các hợp tác xã quản lý. Lục bình phải đạt
chuẩn, theo đó phải có cọng dài (cỡ 60 – 70 cm), dẻo, bền, sản lượng
cao. Phải tổ chức quy trình canh tác và thu hoạch lục bình một cách khoa
học, bảo đảm liên tục có nguyên liệu tốt, đủ thời gian cho lục bình tái
tạo, đồng thời thu dọn gốc, rễ, lá, cọng ngắn của lục bình đã thoái hóa
để dùng vào nhiều việc khác.
Qua
nghiên cứu thực tế, kỹ sư Phan Phùng Sanh giới thiệu cách trồng nấm
trên giá thể lục bình như sau: Gốc, rễ, thân, lá lục bình... đem băm nhỏ
có độ dài khoảng 2 – 3 cm, rải thành luống rộng khoảng 1,5 m, chiều dài
luống tùy ý nhưng độ dày khoảng 20 – 30 cm. Sau 15 ngày, giá thể đã khô
héo là có thể rắc meo nấm rơm rồi dùng lục
bình băm nhỏ hơn phủ một lớp mỏng lên trên sau khi đã gieo meo nấm...
Nếu giá thể lục bình còn độ ẩm thì không cần tưới nước.
Mùa
nắng dùng vòi sen tưới mỗi ngày một lần cho đến khi gần thu hoạch thì
ngưng. Sau khi thu hoạch nấm lần thứ nhất, cần đảo trộn và có thể bổ
sung khoảng 1/4 giá thể mới tiếp tục rắc meo nấm lần thứ hai./.
Tập san KH&CN Hà Nam